Во статијата објавена во Вашингтон пост на 14 март, авторот Хари Стивенс објаснува и илустрира со симулации зошто се важни мерките за намалување на движењето на луѓето во ситуација на епидемија.
Слика 1. Првите случаи на заболени се јавуваат бавно, по некое време бројот на заболени расте со постојан тек.
Оваа т.н. експоненцијална крива е она што ги загрижува експертите. Доколку на пример, секој трет ден се дуплира бројот на заболени, во САД од март до месецот мај ќе има околу 100 милиони заболени (Слика 1).
Ова е математика, не е никакво пророштво. Експертите од здравството велат дека начинот да се забави ширењето на болеста е да се практикува „социјално дистанцирање“, односно да се избегнуваат јавните собири и да се ограничи движењето колку што е можно повеќе.
За да се разбере како функционираат овие мерки, авторот изработи неколку симулации за ширење на измислена болест „симулитис“ во замислена популација. Поединците, односно единките во популацијата се претставени како кругови кои се движат и доаѓаат во контакт. Во оваа симулација ќе претпоставиме дека „болеста“ која ја симулираме се пренесува многу полесно од вистинскиот COVID–19. Само заради илустрација ќе претпоставиме дека штом заболена единка (кафеав круг) ќе дојде во допир со друга здрава единка (син круг), здравата веднаш заболува (ја менува бојата од сина во кафеава). Заболените единки исто така евентуално ќе оздрават (кафеавиот круг ја менува бојата од црвена во виолетова). Оздравените (виолетовите) единки не пренесуваат болест, нити можат пак да се разболат (Симулација 1).
Да видиме како се пренесува болеста во град со 200 жители. Ќе претпоставиме дека жителите се движат слободно. Ќе започнеме со еден заболен поединец (кафеав круг).
Симулација 1. Болеста се шири експоненцијално додека не се заразат сите, по што луѓето започнуваат да се оздравуваат. (ПРАВА: Harry Stevens)Во втората симулација (Симулација 2) ќе се обидеме да го блокираме просторот каде се појавила болеста, односно се интервенира со воведување на карантин. Но блокадата не е совршена, постои одредена веројатност дека болеста ќе се прошири вон просторот.
Симулација 2. Карантинот како мерка е првично успешна, но не е потполно ефикасна. Голем дел популацијата ќе се зарази затоа што изолацијата не е потполна. (ПРАВА: Harry Stevens)Во третата симулација (Симулација 3) ќе претпоставиме дека 75% од населението социјално се дистанцира, т. е. не се движи, седи дома. Останатите 25% се движат, да речеме поради тоа што мораат да одат на работа (од нив зависи дотокот на намирници, на пример).
Симулација 3. Во споредба со Симулација 1 и 2, ширењето е многу побавно, голем број на единки нема ни да заболат во истиот временски период. (ПРАВА: Harry Stevens)Во последната симулација (Симулација 4), да претпоставиме дека дистанцирањето се практикува интензивно и само една осмина од единките се движат.
Симулација 4. Развојот на болеста е многу позабавен во споредба со Симулација 2 и 3. (ПРАВА: Harry Stevens)Социјалното дистанцирање и седењето дома имаат значителни ефекти. Исто така, од симулациите евидентно е дека седењето дома е многу поефикасно од карантините и блокирањето на местата каде се појавила болеста.
На Слика 2 се прикажани дистрибуциите на ширењето на „симулитисот“ во однос на различните мерки: слободно ширење, карантин, умерено социјално дистанцирање и строго социјално дистанцирање.
Слика 2. Дистрибуции на ширењето на „симулитисот“ во однос на различните мерки за спречување на ширењето. Делува дека екстензивното социјално дистанцирање има најпозитивен ефект. (ПРАВА: Harry Stevens)
Како заклучок, може да се каже дека епидемијата најефикасно се забавува и спречува со седење дома на голем дел од населението.
