Технологија

Oд каде доаѓа светлината?

Зошто не сме во постојана темница? Па бидејќи ја имаме светлината. А дали знаете кој ја испраќа светлината? Одговорот е едноставен, жешкото и светло сонце испраќа светлина насекаде низ сончевиот систем. Исто така, сијалиците по домовите како и пламените јазици (на пр. кај свеќата) претставуваат дополнителни извори на светлина. Но дали сте се запрашале: “Што претставува светлината и како таа се создава?

Секое тело на температура повисока од 0 Келвини (-273 °C, апсолутна нула), што значи се околу нас, емитува енергија преку одреден вид на зрачење. Тоа значи дека и нашите човекови тела зрачат со енергија (најповеќе инфрацрвено зрачење) која се добива од топлинската енергија (телесната топлина). Овој вид на зрачење припаѓа на широкиот спектар на таканареченото електромагнетно зрачење (Слика 1). Електромагнетното зрачење опфаќа повеќе видови на бранови почнувајќи од долгите (нискофреквентни) радио па се до кратките (високофреквентни) гама зраци (Слика 1). За жал нашите очи еволуирале да детектираат само еден и единствен вид на електромагнетно зрачење а тоа е видливиот дел од спектарот, односно светлината. Да, станува збор за боите на виножитото, опфаќајќи го спектарот од црвената па се до виолетовата. Овие живописни бои ни ја разубавуваат околината.

Слика 1. Електромагнетниот спектар од најголемата бранова должина (лево) па до најмалата (десно). Видливиот спектар (светлината) се наоѓа во средината, со бранови должини од 400-700 nm.

Човековото тело не може да емитува светлина но затоа пак сонцето, сијалиците и свеќите можат, зошто? Причина е тоа што човековото тело не е доволно жешко. Високите температури ги тераат атомите и молекулите во материјалот побрзо да се движат (вибрираат) и да се удираат едни од други. Со таквата колизија доаѓа до возбудување на електроните кои се исфрлаат на повисоки енергетски нивоа (Слика 2). Електроните воглавно тежнеат да бидат во што е можно пониска енергетска состојба. Кога возбудениот електрон се враќа на основното енергетско ниво доаѓа до ослободување на енергија во форма на честички кои се нарекуваат фотони. Доколку температуриата на телото е доволно висока, електроните се здобиваат со доволно висока енергија и кога ке паднат на основното енергетско ниво ослободуваат светлина!

Слика 2. Ослободување на енергија (светлина) во форма на фотон кога возбудениот електрон се враќа во првобитното енергетско ниво.

Кога ќе земете било каков електричен полнеж и му дадете забрзување, доаѓа до електромагнетно зрачење и се ослободува енергија во форма на фотон. На пр. вибрирањето на цврсто-врзаните електрони резултира со рентгенско зрачење, додека пак вибрирањето (осцилирањето) на лабаво врзаните валентни електрони е причината за емитување на светлина. Во продолжение е дадена интернет страница каде што се наоѓа апликација која содржи симулација на електромагнетно зрачење кога ќе забрзате полнеж, погледнете.

Различните бранови имаат различни бранови должини односно различни својства. Денеска сите ние имаме мобилни телефони. Дали некогаш сте се запрашале како е можно телефоните да функционираат и додека се наоѓаме во нашите домови затворени со дебели ѕидови? Радио-брановите пенетрираат низ ѕидовите. Светлината од друга страна не го може тоа, добро е што имаме прозорци. Свесни сме за постоењето на радио-брановите затоа што телефоните ѕвонат а и може да си праќаме пораки. Но дали може да ги видиме? Одговорот е не. Како што видовме пред малку единствените бранови што може да ги видиме се светлосните. За крај дали знаете како светулките светат односно од каде им доаѓа светлината? Одговорот ќе го дознаете во некој од идните текстови.

бранелектромагнетно зрачењеелектронсветлинатехнологијафотон
Претходен написи
Скелетот на клетките: нано-димензионален сензор за динамика на клетките
Следен напис
Репрограмирање од еден тип на клетки во друг тип на клетки

Напишете коментар

Вашата адреса за е-пошта нема да биде објавена. Задолжителните полиња се означени со *

Пополнете го ова поле
Пополнете го ова поле
Ве молам, внесете валидна адреса за е-пошта.

Споделете со пријателите